Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

 

Ամեն ինչ տոն օրերի մասին

Դեկտեմբերի 25-ը` Լյութերանական Ծնունդ

Դեկտեմբերի 25-ը` Լյութերանական Ծնունդ

Հիսուս Քրիստոսի ծնունդը ամենակարևոր քրիստոնեական տոներից մեկն է: Տոնի հիմքում  Բեթղեհեմ քաղաքում Մարիամ Աստվածածնի կողմից Փրկիչ Հիսուս Քրիստոսի Ծնունդն է: Տոնը նշում են և՛ կաթոլիկները, և՛ ուղղափառները, և՛ բողոքականները:

 

Տարբերվում են միայն տարեթվերը (դեկտեմբերի 25, հունվարի 6 կամ 7)  և օրացույցային ձևերը (Յուլիանական և Գրիգորյան): Եվրոպական և մի շարք այլ պետություններում, որպես թվականության սկիզբ , ընդունված է հենց Քրիստոսի ծննդյան տարեթիվը (P. X. կամ  Annus Domine), որն սկսել են հաշվել միջին դարերում, հետո արդյունքում պարզվեց ՝ 3-4 տարի սխալմամբ: 

 

Ամեն երկիր ու խումբ ունի Ծնունդը նշելու իր յուրահատկությունները: Լյութերականության մեջ Ծննդյան ավանդույթների շարքին են դասվում առաջին հերթին Մոմերը, ընդ որում` տարբեր ձևերի: Տաք մոմերը լույսի, աստղերի խորհրդանիշն են, որոնք փայլում են երկնքում` Քրիստոսի Ծննդյան ժամին: 

 

Ծննդյան պսակ

 

Այն, որպես կանոն, պատրաստվում է սոճու, եղևնու կամ  բրգաձև սոճու ճյուղերից: Հյուսելու ձևերը կարող են տարբեր լինել: Պսակը զարդարվում է մոմերով, երիզներով, փայտե կերպարներով ու կախում են դռան կամ պատի վրա, կամ էլ դնում Ծննդյան սեղանին: Հաճախ ծննդյան պսակի մեջ լինում է 4 մոմ՝ ըստ Ադվենտի (Ծննդյան պաս) Ծննդյանը նախորդող շաբաթների թվի: Ամեն կիրակի ժամերգության ժամանակ վառում են մոմերից մեկը: 

 

Ծննդյան եղևնի

 

Ծննդյան տոնին եղևնի դնելու սովորույթը կապված է լյութերականության և  գերմանախոս երկրների հետորտեղ էլ առաջին անգամ հայտնվել է:  Միայն Պետրոս I-ի օրոք այն եկավ Ռուսաստան, իսկ սովետական դարաշրջանում Ծննդյան եղևնին փոխարինվեց Նոր տարվա եղևնիով: 

 

Ծննդյան աստղ

 

Հիշեցնում է Բեթղեհեմյան  աստղի մասին և սովորաբար կախվում է եղևնու վրա: Մսուրներ, կամ, այսպես կոչված, «ավազակաորջ»: Այս բառը ի սկզբանե նման բացասական իմաստ չի ունեցել, ինչպես այժմ, և նշանակում էր մսուր, որտեղ ծնվել է Հիսուս Քրիստոսը:  Ինչպես կաթոլիկները, լյութերականները նույնպոես Ծննդյան տոնին դնում են մսուրներ և խաղում Փրկչի Ծննդյան տեսարանը: Համարվում է, որ դրանով Բեթղեհեմը, ասես, մտնում է տներ և եկեղեցիներ, դառնում էլ ավելի մոտ ու ավելի հասկանալի:  Այս ավանդույթի սկզբնաղբյուրում Ծննդյան «կենդանի պատկերն» է, որը կատարվել է Ֆրանցիսկ Ասսիզսկիի և, ըստ Օրդենի, նրա եղբայրների կողմից անտառումէ Գրեչոյի մոտ: Ծննդյան տոնակատարության համար նրանք դրել են մսուրներ, բերել չոր խոտ, իսկական ցուլ և ավանակ: 

 

Այսպես, Ֆրանսիսկո Ասսիզսկին կրկին բացեց քրիստոնյաների աչքերն այն բանի շուրջ, որ Քրիստոսը եղել է մարդ, ով չի ապրել պալատում, այլ ծնվել է մսուրում՝ ապրելով աղքատների և տարբեր ցեղերի հետ։ Նա տանիք չուներ գլխավերևում, այսինքն՝ ավելի մոտ էր, քան կարող էր թվալ սովորական միջնադարյան մարդուն:

 

Սկզբնաղբյուր. Calend.ru
Աղբյուր. med-practic.com
Թարգմանությունը. med-practic.com
Հոդվածի հեղինակային (այլ սկզբնաղբյուրի առկայության դեպքում՝ էլեկտրոնային տարբերակի) իրավունքը պատկանում է med-practic.com կայքին
Loading...
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

Հունվարի 6-ը Քրիստոսի Ծննդյան և Աստվածահայտնության տոնն է Հայաստանում
Հունվարի 6-ը  Քրիստոսի Ծննդյան և Աստվածահայտնության տոնն է Հայաստանում

Հունվարի 6-ին Հայկական Առաքելական եկեղեցին նշում է Աստվածահայտնության և  Հիսուս Քրիստոսի ծննդյան տոները, որոնք սահմանված են ի հիշատակ Հիսուս Քրիստոսի Ծննդյան և Մկրտության իրադարձությունների...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
ՍՈՒՐԲ ԾՆՈՒՆԴ
ՍՈՒՐԲ ԾՆՈՒՆԴ

Ինչո՞ւ են քրիստոնեական եկեղեցիները Հիսուս Քրիստոսի ծննդյան օրը տարբեր օրերի նշում: Հայ Առաքելական Ս. Եկեղեցին Հիսուս Քրիստոսի Ս. Ծննդյան տոնը նշում է հունվարի 6-ին: Կաթոլիկ եկեղեցին այդ տոնը նշում է...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Ամանոր
Ամանոր

Տարբեր ժամանակներում հայերն ունեցել են երեք նոր տարի, որոնք կոչվել են Նավասարդ, Ամանոր և Կաղանդ: Այս տոները տարբեր ժամանակներում նշվել են տարբեր օրերի. մարտի 21-ին, օգոստոսի 11-ին, հունվարին...

Հիշարժան տարեթվեր
Ինչպե՞ս էին նշում Ամանորը հին աշխարհում
Ինչպե՞ս էին նշում Ամանորը հին աշխարհում

Նոր տարին տոնելու ավանդույթը գալիս է հնագույն ժամանակներից: Այդ ավանդույթների մի մասը փոխառել են տարբեր ժողովուրդներ: Հին Եգիպտոսում Նոր տարին նշում էին Նեղոսի հեղեղումների ժամանակ, երբ դուրս էր գալիս Սիրիուս սրբազան աստղը...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Դեկտեմբերի 25-ը Քրիստոսի ծնունդը` արևմտյան քրիստոնյաների մոտ
Դեկտեմբերի 25-ը Քրիստոսի ծնունդը` արևմտյան քրիստոնյաների մոտ

Սուրբ Ծնունդը համարվում է մեծ տոն, որը հաստատվել է ի հիշատակ Հիսուս Քրիստոսի ծննդյան` Բեթղեհեմում: Քրիստոսի ծնունդը քրիստոնեական կարևորագույն տոներից է և դարջել է պետական տոն աշխարհի ավելի քան 100 երկրներում: Դեկտեմբերի 25-ին Քրիստոսի ծնունդը նշում են ոչ...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Դեկտեմբերի 25-ը Ուղղափառների Սուրբ Ծնունդն է՝ ըստ Նորյուլիանական օրացույցի
Դեկտեմբերի 25-ը Ուղղափառների Սուրբ Ծնունդն է՝ ըստ Նորյուլիանական օրացույցի

Հիսուս Քրիստոսի Ծննդյան օրը քրիստոնեական ամենակարևոր տոներից է: Այդ օրը՝ դեկտեմբերի 25-ին, Ծնունդը նշում են ոչ միայն արևմտյան, այլև աշխարհի ուղղափառ եկեղեցիների մի ողջ համակարգ, ովքեր XX դարի 20-ականներին ընդունել են Նորյուլիանական օրացույցը...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Սուրբ Ծնունդ. աստվածային ճանապարհ դեկտեմբերի 25-ից մինչև հունվարի 6-ը
Սուրբ Ծնունդ. աստվածային ճանապարհ դեկտեմբերի 25-ից մինչև հունվարի 6-ը

Հայ առաքելական եկեղեցին Հիսուս Քրիստոսի Ս. Ծննդյան օրը նշում է հունվարի 6-ին, իսկ կաթոլիկ եկեղեցին՝ դեկտեմբերի 25-ին: Մինչև IV դարը բոլոր քրիստոնյաները Սուրբ Ծնունդը նշել են հունվարի 6-ին...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ Սալուտեմ 4.2021
Հուլիսի 16 (2023 թ.). Վարդավառը Հայաստանում Հիսուս Քրիստոսի Պայծառակերպության տոնն է
Հուլիսի 16 (2023 թ.). Վարդավառը Հայաստանում Հիսուս Քրիստոսի Պայծառակերպության տոնն է

Հայկական ավանդական տոների շարքում Վարդավառը (Վարդանար կամ Վարդավառ), իհարկե, ամառային ամենամեծ տոնն է, այն նաև Հայ Առաքելական եկեղեցու ամենակարևոր և ժողովրդի ամառային ամենասիրելի...

Հիշարժան տարեթվեր Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Մայիսի 13-ը Հայաստանում Համբարձման օրն է
Մայիսի 13-ը Հայաստանում Համբարձման օրն է

Համբարձումը Հայաստանում որպես տոն հաստատվել է IV-V դարերում և տոնվում է Սուրբ Զատիկից քառասուն օր անց: Հարություն առնելուց հետո Քրիստոսը դեռ քառասուն օր երևաց աշակերտներին ու Աստծո Արքայության մասին խոսեց...

Հիշարժան տարեթվեր Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Մարտի 8-ը` Կանանց միջազգային տոն
Մարտի 8-ը` Կանանց միջազգային տոն

Շնորհավորում ենք կանանց գարնանային տոնը, ցանկանում երազանքների իրականացում և գեղեցիկ կյանք...

Հիշարժան տարեթվեր Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Փետրվարի 14` Տրնդեզ
Փետրվարի 14` Տրնդեզ

Իր ժողովրդական տոնակատարութուններով Տրնդեզը ռուսական Բարեկենդանն է հիշեցնում, սակայն կաթոլիկ տոնի` Սուրբ Վալենտինի տարրերով, քանի որ այս օրվա գլխավոր գործող անձիք...

Հիշարժան տարեթվեր Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Փետրվարի 14` Սուրբ Վալենտինի օր (Սիրահարների օր)
Փետրվարի 14` Սուրբ Վալենտինի օր (Սիրահարների օր)

Աշխարհի շատ երկրներում փետրվարի 14-ին նշվում է Սուրբ Վալենտինի օրը (կամ Բոլոր սիրահարների օրը): Համարվում է, որ Սուրբ Վալենտինի օրն արդեն 16 դար է, ինչ գոյություն ունի, սակայն սիրո տոները հայտնի էին դեռևս...

Հիշարժան տարեթվեր Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Հին Նոր տարի
Հին Նոր տարի

Հին Նոր տարին բացառիկ պատմական երևույթ է, լրացուցիչ տոն, որը ստացվել է տարեգրման փոփոխման արդյունքում: Օրացույցների նշյալ բաժանման արդյունքում մենք նշում ենք երկու «Նոր տարի»՝ հին և նոր ոճով...

Հիշարժան տարեթվեր Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Հետաքրքիր փաստեր Սուրբ Ծննդյան տոնի և Ամանորի մասին. Սալուտեմ ամսագիր №4
Հետաքրքիր փաստեր Սուրբ Ծննդյան տոնի և Ամանորի մասին. Սալուտեմ ամսագիր №4

Ամանորի տոնածառ


Տոնածառի պատմությունը շատ հին է, սկիզբ է առնում հոների ժամանակներից և առնչվում է Կենաց ծառի պաշտամունքի հետ...

Պատմության էջերից Սալուտեմ 4.2021

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ